همانطور که خیلی از شما هم می‌دانید یکی از اصلی‌ترین کالاهای ایرانی که در دنیا شهرت خاصی داشته و به سایر کشورها هم صادر می‌شود؛ فرش است. فرش ایرانی علاوه بر قدمتش کیفیت بالایی نیز دارد که آن را از سایر فرش‌ها متمایز ساخته است. نکته‌ی مهمی که در رابطه با فرش باید به آن دقت کرد اصیل بودن آن است. در ادامه به ویژگی‌های مهمی که یک فرش با اصالت باید داشته باشد؛ اشاره خواهیم کرد.

- شناسنامه فرش

یک فرش اصیل فرشی است که شناسنامه‌ای در پشتش نصب و مشخصات کامل فرش به شکل واضح بر روی آن حک شده باشد. اطلاعات شناسنامه فرش شامل نوع و جنس الیاف، طول پرز، وزن فرش، تعداد گره در هر متر، نام کارخانه و شرکت تولیدکننده است که هر کدام از این اطلاعات ناقص باشد؛ می‌توان به اصلی بودن فرش شک کرد.

- میزان پرزدهی فرش

ساده‌ترین نحوه تشخیص یک فرش اصیل ایرانی، بررسی میزان پرزدهی آن است. در فرش‌های تقلبی معمولا به دلیل استفاده از الیاف بی‌کیفیت پرزدهی فرش بالا است. در حالی که یک فرش اصیل معمولا پرزدهی کمی دارد.

 

- عدم وجود عیب و نقص در رنگ و طرح فرش

عدم وجود عیب در ظاهر و نقش فرش از دیگر عواملی است که می‌توان از آن برای شناسایی یک فرش اصیل کمک گرفت. در واقع قسمت‌های متقارن فرش بایستی دارای رنگ مشابه و اشکال و طرح‌ های کاملا یکسان باشند. همچنین اگر قسمت انتهایی پرزها با رنگ سطح فرش اختلاف داشته باشد؛ می‌توان حدس زد که با رنگ‌های جوهری فرش را رنگ کرده‌اند و ممکن است فرش رنگ بدهد.

- جنس نخ فرش

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یک فرش اصیل جنس نخ به کار رفته در آن است. بهترین نخ‌هایی که در بافت فرش‌های ماشینی استفاده می‌شود نخ اکریلیک هیت ست شده و ابریشم هستند. اما در فرش‌های ایرانی به دلیل گران بودن ابریشم بیشتر از اکریلیک هیت ست شده استفاده می‌شود که هیت ست شدن این نخ سبب می‌شود تا فرش پرزدهی نداشته باشد.

- عدم پارگی در فرش

برخی از فرش‌ها در هنگام بافت، دچار اشکال در بافت می‌شوند. مثلا قسمتی از فرش به دلیل عدم دقت بافنده بافته نمی‌شود که بعدا توسط رفوگرها این مشکل از فرش ترمیم می‌شود. چنانچه رفوگرها به پارگی‌ها توجه نکرده باشند و فرشی دارای این ایراد باشد می‌توان به اصلی نبودن آن شک کرد. به همین دلیل هنگام خرید فرش باید دقت کنید که جایی از فرش پاره نباشد.

 

- استفاده استاندارد از چسب آهار

به منظور محکم کردن گره‌های فرش ماشینی در پشت آن، از چسب استفاده می‌شود. شرکت‌های آهار و تکمیل فرش وظیفه دارند علاوه بر محکم کردن گره به کمک چسب، نایکنواختی سطح روی فرش را نیز ترمیم و یکنواخت کنند. حال برخی افراد به دلیل بالا رفتن وزن فرش و در نتیجه قیمت آن، میزان چسب را افزایش می‌دهند. در حالی که وزن بالای فرش باید ناشی از مقدار الیاف به کار رفته در آن باشد نه میزان چسبی که استفاده می‌شود. به همین علت یکی از ویژگی‌های یک فرش درجه یک استفاده استاندارد از چسب در آن است. بنابراین کیفیت چسب‌زنی در فرش یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یک فرش اصیل به حساب می‌آید.

- قرارگیری دقیق ریشه‌های فرش

در فرش‌های ماشینی معمولا تمامی ریشه‌های فرش جزء خود فرش نیست و بخشی از آن‌ها هنگام تکمیل فرش به آن دوخته می‌شوند. به همین خاطر کیفیت وصل کردن ریشه ‌ها به فرش اهمیت بالایی دارد. بنابراین چنانچه دوزندگان دقت کافی را نداشته باشند و ریشه‌ها را در محل دقیق ندوزند؛ به اصالت فرش باید شک کرد.

در ادامه قصد داریم به بررسی چند فرش از سری فرش‌های پامنار کاشان بپردازیم که تمامی ویژگی‌های یک فرش اصیل را دارند.

 

• نقشه اصفهان

فرش اصفهان از جمله فرش‌های زیبای ایرانی است که یک شناسنامه کامل از اطلاعات در پشتش دارد. این فرش یک فرش 1200 شانه با ارتفاع خاب کم است که پرزدهی ندارد. استفاده از نخ اکریلیک هیت ست شده در این فرش آن را به یک فرش اصیل تبدیل کرده است که تقارن رنگ و نقش در همه قسمت‌های آن نیز دیده می‌شود.

• نقشه بنفشه

فرش ماشینی بنفشه از دیگر فرش‌های اصیلی است که به میزان استاندارد از چسب آهار در آن استفاده شده و ریشه‌های فرش در محل درست و دقیقی قرار گرفته‌اند. این فرش یک فرش 1200 شانه با 9 رنگ گل برجسته است و نخ‌های آن از جنس اکریلیک هیت ست شده هستند.

• نقشه پردیس

فرش پردیس فرشی با تراکم 3600 و 1200 شانه از فرش‌های با اصالت ایرانی است. در این فرش نه تنها پارگی و عیب و ایراد در بافت و گره‌های آن دیده نمی‌شود بلکه رنگ و طرح هایش کاملا در دو سوی فرش تقارن دارند. میزان پرزدهی این فرش حداقل است که این خود مهر تاییدی بر اصلی بودن این فرش دارد.

• نقشه نایین

از دیگر فرش‌های بسیار زیبا و چشم‌نواز پامنار فرش نایین با گل‌های برجسته‌اش است. نخ به کار رفته در بافت این فرش اکریلیک هیت ست شده می‌باشد که بهترین نوع نخ در بافت فرش‌های ماشینی است. شناسنامه‌ای که در پشت فرش چسبانده شده علاوه بر اثبات اورجینال بودن این فرش اطلاعات لازم را در اختیار خریدار می‌دهد.

• نقشه صدرا

فرش صدرا با طرح و نقش لچک ترنج و در چهار رنگ سرمه‌ای، دودی، بژ و نقره‌ای بافته شده که استفاده از نخ اکریلیک هیت ست شده در آن این فرش را به فرشی اصیل تبدیل کرده است. این فرش فرشی 1200 شانه است که نخ‌های خاب آن ارتفاع کمی دارند و هیچگونه پارگی و عیبی در بافت آن دیده نمی‌شود.

• نقشه بهار

بهار فرشی است با تراکم 3600 و شانه 1200، بافته شده با نخ اکریلیک هیت ست شده که کیفیت در نقش و رنگش موج می‌زند. پرزدهی کمی دارد و ریشه‌ها دقیقا در محل درستشان قرار گرفته‌اند. علاوه بر همه این‌ها استفاده استاندارد از چسب آهار در تکمیل این فرش باعث شده تا در حوزه‌ی فرش‌های اصیل قرار بگیرد.

• نقشه پارلا

فرش پارلا با شانه 1200 که در نقشه آن گل‌های افشان دیده می‌شوند، از دیگر فرش‌های اصیل است. طرح این فرش به صورت کاملا متقارن سراسر آن را در برگرفته‌اند. علاوه بر نخ اکریلیک هیت ست شده باکیفیتی که در بافت این فرش به کار رفته، سطح آن به شکلی کاملا یکنواخت توسط شرکت تکمیل پرداخت شده است.

امیدواریم که توانسته باشیم در این مقاله شما را در جهت شناخت یک فرش اصیل کمک کرده باشیم.